МЕРЕЊЕ НА ЗЕМЈОТРЕСИТЕ: РИХТЕР МЕРИ ЈАЧИНА, МЕРКАЛИ ИНТЕНЗИТЕТ

    МЕРЕЊЕ НА ЗЕМЈОТРЕСИТЕ: РИХТЕР МЕРИ ЈАЧИНА, МЕРКАЛИ ИНТЕНЗИТЕТНапукнати ѕидови на зграда по вчерашниот силен земјотрес во Охрид. Изминатиов период во охридскиот регион се регистрирани над 800 земјотреси, од кои што најсилен беше вчерашниот од 5 степени по Рихтеровата скала. (Фото: СДК.МК)

    Земјотресите се мерат според интензитет и јачина.

    Интензитетот е мерката на ефектот на земјотресот врз луѓето и зградите во специфично место, а мерењето на магнитудата (јачината) се одредува според развиената енергија за време на потресот.

    Од неодамна, интензитетот се мери со Европската макросеизмичка скала (ЕМС) што е коригирана Меркалиева скала (МСК). Кога вредноста на интензитетот е поголема од 5, можно е дека земјотресот ги оштетил зградите.

    Рихтеровата скала е за мерење на магнитудата. Теоретски таа нема долна и горна граница, но во практика има ограничена вредност и нема потрес кој е поголем од неа. Рихтеровата скала ја утврдува силата, т.е магнитудата на земјотресот. Чарлс Ф. Рихтер, американски сеизмолог ја вовел оваа скала во 1935. Скалата ја мери силата на земјотресот со броеви од 0 до 9. Скалата имаше и други вредности, но за среќа, откако се користи немало посилни земјотреси од 8,9.

    Ова се видливите ефекти за секоја магнитуда на земјотресот:

    Магнитуда 1-2: земјотресот може да се забележи само со сеизмограф или друг уред. Над 500.000 такви земјотреси се случуваат годишно.

    • Магнитуда 3-4: земјотресот едвај се чувствува. Лустери се нишаат, може да се случат помали штети. Има од 10.000-100.000 вакви земјотреси годишно.
    • Магнитуда 5-6: земјотресот многу се чувствува. Предмети паѓаат од полици, ѕидовите пукаат. Има од 20-200 вакви земјотреси годишно.
    • Магнитуда 7-8: земјотресот предизвикува голема штета. Паѓаат згради и мостови, патиштата се уништени. Вакви земјотреси има отприлика 10.

    Меркалиева-Канкани-Сиберг (МКС) скала е скала со 12 степени и се користи во Европа. Покрај описот на настанот (ефектите на зградите од 6-от степен) има и мерливи интервали на забрзување кои се додаваат на секој степен.

    Ова е МКС скалата според надворешниот ефекет на земјотресот со следниве степени:

    1. Не се чувстува – се бележи само со уреди.
    2. Многу слаб – го чувствуваат само некои луѓе во куќите, главно на повисоките катови.
    3. Слаб – Мал број од оние кои се внатре ќе го осетат, главно има ист ефект како кога минува возило.
    4. Умерен – Ќе го осетат многумина внатре и некои надвор. Ако е ноќе, некои ќе се разбудат. Чиниите, вратите, прозорите се тресат, ѕидовите пукаат, Има сличен ефект како куќа што се тресе поради потешки возила, ги занишува паркираните коли.
    5. Прилично силен – скоро секој ќе го осети, многумина ќе се разбудат, прозорите ќе се скршат, ѕидовите ќе напукнат, се нишаат објекти кои висат од таванот, клатното на саатот може да застане, се нишаат дрвја.
    6. Силен – Секој го осеќа, многумина се плашат и ќе излезат надвор, еден или повеќе тешки делови од мебелот се мрдаат од место, може да се урнат повеќе оџаци.
    7. Многу силен – секој бега од дома во паника, има мали штети на зградите, а поголеми штети на несолидно изградените куќи, многу оџаци се рушат, возачите ќе го осетат при возење.
    8. Прилично разорен – четвртина од зградите се многу оштетени, некои паѓаат, не се за живеење, паѓаат оџаци и фабрички оџаци, споменици, статуи. Од земјата излегува матна вода, не може да се вози.
    9. Разорен – половина од градбите се тешко оштетени, релативно многу паднале, повеќето не се за живеење. Има пукнатини на земјата, се кинат преносните жици.
    10. Многу разорен – тешко се оштетени ¾ од зградите, повеќето паднале, тешко се оштетени и солидно изградените згради, има свлечишта, огромни пукнатини на земјата.
    11. Катастрофален – Сите камени куќи паѓаат, паѓаат и мостовите, преносните жици се неупотребливи, патиштата извиткани.
    12. Тотално катастрофален – сите човечки структури се уништени, има бранови на површината, некои објекти се исфраат во воздух од земјата.

    СИЛАТА НА ЗЕМЈОТРЕСИТЕ
    ИНТЕНЗИТЕТ (Меркалиева) / МАГНИТУДА (Рихтерова)

    1 = 0,4 (незабележлив)
    2 = 1,5 (неупадлив)
    3 = 2,5 (некои ќе го осетат)
    4 = 3,5 (повеќемина ќе го осетат)
    5 = 4,4 (да те разбуди од сон)
    6 = 5,2 (страшно, малку штета)
    7 = 6,0 (штета на помали згради)
    8 = 6,7 (неколку згради паднале)
    9 = 7,4 (општа штета на зградите)
    10 = 8,0 (главно паднале куќите)
    11 = 8,5 (катастрофа)
    12 = 9,9 (се менува пејзажот)

    Симнете ја мобилната апликација

    ©SDK.MK Крадењето авторски текстови е казниво со закон. Преземањето на авторски содржини (текстови) од оваа страница е дозволено само делумно и со ставање хиперлинк до содржината што се цитира