1 Pas u bë gjithnjë e më e sigurt që Shqipëria do të vazhdojë negociatat me Bashkimin Evropian pa pritur që Maqedonia të fusë bullgarët në Kushtetutë, kryeministri Hristijan Mickoski edhe një herë përsëriti: “Nëse ky është kushti, atëherë unë e thashë edhe në Bruksel – Jo, faleminderit.”
Në rregull. Krejtësisht legjitime. Dhe tani, çfarë? Nëse është – Jo, faleminderit, a ka plan kryeministri? Nëse është – Jo për BE-në, a ka plan me kë do të bashkohet? Nëse do të bashkohet, a ka plan si do të bashkohet? Nëse vetizolohemi, a ka plan si do të përparojmë në izolim?
Është shumë mirë që ai ua tha atyre në Bruksel. U propozoi që ne do t’i fusim bullgarët në Kushtetutë, por që kjo të vlejë kur të hyjmë në BE. Dhe do të vazhdojë t’ua thotë të njëjtën gjë.
Por puna nuk qëndron te ajo çfarë ai ka për t’u thënë. Por, çfarë i thanë ata? Ja, ndaj planit të tij për BE-në, ata u përgjigjën: Po e ndajmë Shqipërinë dhe ajo do të vazhdojë negociatat.
Po, është e vërtetë që askënd si ne nuk e kanë detyruar 36 herë të ndryshojë Kushtetutën, të ndryshojë flamurin dhe të ndryshojë emrin e shtetit. Këtë askush nuk e kundërshton. Vetëm nuk e kuptoj pse unë si qytetar do të isha i lumtur nëse kryeministri më thotë se Evropa po tregohet mizore me ne. Sepse unë e kam atë ndjenjë tashmë prej 33 vitesh.
Ne mund të hidhemi për tokë dhe të qajmë që BE-ja nuk është e drejtë. BE-ja nuk u beson lotëve. Asnjëherë nuk u ka besuar. Kështu që Mickoski mund të qajë sa të dojë, por të qarat nuk po kalojnë as në shtëpi. Përveç, ndoshta, te votuesit e tij besnikë, por edhe ata, herët a vonë, do të fillojnë të pyesin: Po pastaj? Cili është qëllimi? Kjo tashmë po kalon në mazokizëm. Hajde lider, na jep një plan. Thuaj diçka të re. Dhe, bëje atë që ke thënë.
Mickoski nuk zbulon nëse ka plan, por prandaj kryeministri hungarez Viktor Orban në Ohër tha se ka plan.
Ku janë paratë, aty janë dhe planet. 500 milionë euro kredi hungareze – ja ku e ke planin.
2 Asgjë e mirë nuk do të dalë nga kjo. Sikur tani BE-ja do të na tronditë, do të na zgjojë, e pastaj do të themi: Ahaa, meqë Shqipëria po ecën përpara, le t’i fusim bullgarët në Kushtetutë që nesër. Do të forcohet edhe më shumë euroskepticizmi. Dhe do t’i japë alibi Mickoskit që të vazhdojë me paratë e Orbanit.
Do të kthehemi në vitin 2008, kur pas vetos greke për NATO, Gruevski filloi në mënyrën më brutale të kapë shtetin dhe të pasurohet. Meqë nuk na pranoni në BE, s’keni të drejtë të na tregoni si të qeverisim.
Ajo që na ndodhi pas vetos për NATO-n, tani do të na ndodhë pas vetos për BE-në. E pamë sa mirë ishte kjo për shtetin. Me të njëjtën parti në pushtet.
3 Dhe LSDM-ja feston. Në vend që të thonë, prisni, hajde të kërkojmë së bashku një zgjidhje, kur tashmë ne e bëmë gafën dhe nuk e pyetëm askënd kur e pranuam propozimin francez, tani përhapin histeri se shteti do të dështojë.
Çdo gjë që thonë tani është krejtësisht e parëndësishme. Për shkak të paaftësisë dhe arrogancës së tyre, kemi arritur në këtë pikë. Pranuan një marrëveshje që nuk mund ta zbatonin. Deri në fund pretenduan se kishin shumicë në Kuvend për të ndryshuar Kushtetutën. Flinin të sigurt se Amerika do t’ua zgjidhte çështjen së bashku me Macron dhe Scholz. Nuk arritën të bindnin as të vetët, e jo më të tjerët, se kishin siguruar një kornizë të mirë negociuese.
Mickoski, si lider i opozitës, refuzoi bashkëpunimin me LSDM-në në të gjitha temat e mundshme. LSDM-ja, si qeveri, me Zoran Zaevin, e aq më pak me Dimitar Kovaçevskin, nuk gjeti mënyrë për dialog me opozitën. Dhe kështu, duke i bërë inat njëri-tjetrit, e lanë BDI-në të na e përcaktojë interesin shtetëror maqedonas.
Në cilin ekip mbështetej Mickoski kur premtonte se do të arrinte një kornizë negociuese më të mirë me BE-në? Në cilët miq jashtë mbështetej? Çfarë mendonte kur, sapo fitoi në zgjedhje, menjëherë u përplas me Greqinë, duke i kthyer kundër edhe partitë simotra evropiane të VMRO-DPMNE-së?
Veç Orban tha se i ka propozuar një plan Mickoskit, më intereson vërtet nëse tani kryeministri do ta ndajë atë plan edhe me partnerët e koalicionit, por edhe me opozitën? A do ta konsultojë edhe Venko Filipçen? Ç’është e drejta, a do të pranojë edhe Filipçe të konsultohet për planin e Orbanit?
Nga cila elitë politike vendase pret të ta zgjidhë problemin? Vjen kryetarja e Kuvendit të Shqipërisë dhe i jep detyra kryetarit tonë të Kuvendit sikur të ishte mentor për studime pasuniversitare. Me çfarë lidershipi dhe me çfarë uniteti do të ecë përpara ky shtet? Ja, për shembull, në rrugën evropiane, nëse është ajo rruga, sepse po shohim që as për këtë nuk arrijnë të bien dakord. Nuk mund të përcaktojnë se cili është interesi ynë shtetëror.
Është me të vërtetë depresive që po e bëj këtë pyetje pas 33 vitesh.
Por, kur diçka e keqe përsëritet vazhdimisht, nuk besoj se përsëritja e radhës do të jetë më e mirë.