1 Besoj se Ministria e Financave tashmë një muaj nuk jep pëlqim për punësimin e 26 kujdestareve për kopshtin në Koçan, por ka dhënë pëlqim në “Navigacionin Maqedonas” (M-NAV) për punësimin e këshilltarëve të drejtorëve dhe mjeshtërve për mirëmbajtjen e kondicionerëve, sepse ka vlerësuar se ai vendim është në interesin më të mirë të qytetarëve. Madje, patjetër që është kështu, thjesht duhet të jetë kështu, sepse edhe Qeveria konfirmoi se “punësimet më të fundit në M-NAV po realizohen në përputhje me procedura ligjore të përcaktuara qartë dhe kritere të qarta për profesionalizëm, kompetencë dhe integritet”.
Sindikata e kontrollorëve të trafikut ajror është kërcënuar me grevë më 10 korrik, duke kërkuar nga Qeveria që të ndalojë punësimet partiake në këtë shoqëri aksionare të pasur, që është në pronësi të shtetit. Ata kërkojnë që në vend të njerëzve në vende pune të shpikura me paga të larta, të punësohen kontrollorë të rinj ajrorë, inxhinierë dhe meteorologë.
Gjithsesi, nuk ka vend për panik. Meqë Qeveria është e bindur në profesionalizmin dhe kompetencën e të punësuarve të rinj në M-NAV, kur kontrollorët ajrorë të jenë me pushime, detyrën e tyre do ta marrin këshilltarët e rinj dhe mirëmbajtësit e kondicionerëve. Në interesin më të mirë të qytetarëve, kontrollorët të punojnë kur udhëtojmë ne, vdekatarët e zakonshëm, ndërsa kur fluturon avioni qeveritar apo kur delegacionet qeveritare marrin charter për të nënshkruar ndonjë marrëveshje tjetër historike strategjike, në kullën e kontrollit të ulen këshilltarët e drejtorëve dhe teknikët e klimave.
Pse jo? Në vend të meteorologëve, këta ekspertë të klimës do t’u thonë pilotëve që të hapin dritaren për të parë nëse fryn ose jo. E këshilltarët, me ekspertizën e tyre për klimatizimin, do t’u tregojnë pilotëve se në cilin drejtim të fluturojnë që të mos e humbin pistën. Dhe shkon kështu: Ftohtë… ftohtë… ngrohtë… ngrohtë… përsëri ftohtë, ftohtë, ngrohtë, ftohtë, pastaj ngrohtë, mirë është, ngrohtë, ngrohtë, ngrooohhhtë… oooop. Bravo.
E vetmja gjë për të cilën duhet të kenë kujdes është të mos ngatërrojnë njësitë matëse. Por para së gjithash duhet të dinë anglisht. Që mund të jetë sfidë serioze për ata që janë në “defterët partiakë për punësim”, sepse studioja gjuhësore nga Plovdivi që lëshonte certifikata TOEFL për kandidatët për funksione tashmë nuk funksionon. Julija ka fluturuar nga Bullgaria.
2 Ashtu siç kryeministri Hristijan Mickoski i quajti “rrahës” kontrollorët e rrahur të fluturimeve që protestuan edhe në janar 2024 kundër punësimeve partiake në M-NAV, po ashtu edhe pragun për nënshkrimet për kandidim në zgjedhje e krahasoi me pragun për hyrje në Bundestagun gjerman.
Mickoski thotë: “Në Gjermani për të hyrë në Bundestag duhen 5 për qind, në vende të tjera 3 ose 4 për qind… ne sjellim zgjidhjet më të mira për nevojat e qytetarëve, jo të individëve apo organizatave joqeveritare”.
Ajo që thotë Mickoski, të paktën tani në kohën e Google-it, është lehtësisht e verifikueshme. Për më tepër, njerëzit në ato organizata qytetare që ai i vlerëson, nuk janë të paarsimuar, të pangrënë apo të padalë.
Nuk besoj se Mickoski nuk e di se ka dallim mes numrit të nënshkrimeve për kandidim të listave të pavarura dhe numrit të votave të fituara në zgjedhje. Ashtu siç nuk besoj se në shkollat partiake të “Konrad Adenauer Stiftung” kanë mësuar se kulmi i demokracisë dhe interesi më i lartë qytetar është t’ua ndalosh qytetarëve të drejtën për të kandiduar përfaqësuesit e tyre në zgjedhje, duke u treguar nga pozita e kryetarit të partisë në pushtet se cili është interesi i tyre.
3 Në fund të fundit, Gjykata Kushtetuese ka vendosur tashmë se kuotat e larta për kandidim të kandidatëve të pavarur nuk janë në interes të qytetarëve. Se me këtë shkelet vlera themelore e Kushtetutës, siguria juridike dhe parimi i shtetit të së drejtës, si dhe dëmtohet pluralizmi politik.
Çfarë do të thotë për këtë presidentja Gordana Siljanovska-Davkova, profesoreshë e respektuar në Katedrën e së Drejtës Kushtetuese në Fakultetin Juridik të Universitetit “Shën Kirili dhe Metodi” në Shkup, anëtare e Komisionit Kushtetues të përbërjes së parë të Kuvendit nga viti 1990 deri në 1992 dhe eksperte për zgjedhje në OKB, si dhe nënkryetare e grupit të “Ekspertëve të pavarur për vetëqeverisjen lokale” në Këshillin e Evropës në Strasburg?
Për më tepër, edhe doktoratura e presidentes, e mbrojtur në Fakultetin Juridik të Lubjanës në vitin 1994 – në një kohë kur ai fakultet ishte pionier në rajon në kërkimet për shoqërinë civile – është pikërisht mbi temën “Vetëqeverisja lokale – ndërmjet normave dhe realitetit”.
Çfarë do të thotë presidentja kur t’i vijë për nënshkrim Kodi i ri Zgjedhor, për të cilin nuk ka dyshim se LSDM dhe VMRO-DPMNE do ta votojnë së bashku? A do të justifikohet sërish me “realitetin”, si kur propozoi funksionarin e VMRO-së, Trajko Slaveski, për guvernator të Bankës Popullore? Kam frikë se normat nga titulli i doktoraturës nuk vlejnë më pas 31 vjetësh – dhe se edhe këtë herë do të fitojë realiteti.
4 Kryeministri Mickoski, para Zgjedhjeve Lokale të vitit 2021 kur ishte lider i opozitës, deklaronte se për VMRO-DPMNE ishte i pranueshëm edhe një prag prej 1 përqind dhe madje që të mos ketë fare prag për dorëzimin e nënshkrimeve për listat e pavarura për këshilltarë dhe kryetarë komunash. Por, në ato zgjedhje të vjeshtës, kandidatët e pavarur fituan vende në këshilla në 33 nga 80 komuna dhe në Qytetin e Shkupit, duke marrë 56.000 vota dhe duke dalë si forca e katërt politike. Më shumë vota morën vetëm LSDM, VMRO-DPMNE dhe BDI.
Kjo që po bëjnë tani së bashku VMRO-DPMNE, LSDM dhe BDI është vetëm një version i zgjeruar dhe i përforcuar i asaj që tashmë e bëri LSDM– duke bllokuar qytetarët jopartiakë të marrin pjesë në zgjedhje.
A ju kujtohet si Zoran Zaev në vitin 2016 gëzohej: “Me stilolaps e rrëzuam regjimin!”. Do ta kishte rrëzuar regjimin, “malo morgen”, siç do të shprehej ai, nëse nuk do ta kishin ndihmuar organizatat qytetare dhe votat e qytetarëve jopartiakë. Por më pas edhe LSDM nisi të sillej si regjim. Bënin gjithçka për t’i përçmuar të pavarurit, për t’i etiketuar si “vëmrovca”, për t’i tallur si “vëmro-neutralë”, “ku jeni o neutralë”… U pa sa u intereson për qytetarët kur në fund të mandatit, në mars 2024, LSDM me Dimitar Kovaçevskin, nga inati dhe hakmarrja, bashkë me VMRO-DPMNE ndryshuan Kodin Zgjedhor dhe rritën kuotën për dorëzimin e listave të pavarura. Dhe tani, edhe me udhëheqjen e re të Venko Filipçes, në të cilën janë njerëz që gjithë jetën e kanë kaluar duke promovuar aktivizmin qytetar, pas vendimit të Gjykatës Kushtetuese që rrëzoi ligjin, ata sërish po bashkohen me VMRO-DPMNE për të kaluar kuota më të larta.
Pra, partitë me të vërtetë kujdesen për interesat e qytetarëve. Ata nuk duan që qytetarët të lodhen, të merren me politikë, të kenë mendim, të angazhohen jashtë orarit të punës, të mbledhin nënshkrime… Nëse nuk je anëtar i partisë – as mos voto!
E dini cili do të jetë hapi i ardhshëm i përbashkët i VMRO-DPMNE dhe LSDM? Do të sjellin një Kod Zgjedhor me të cilin vetëm anëtarët e partive do të kenë të drejtë vote. Sepse kujdesen vetëm për votuesit e tyre. Nëse je qytetar jashtë partisë – thjesht, nuk ekziston.
