1 Kryeministri Hristijan Mickoski paralajmëron se populli do të vetëorganizohet dhe situata do të përshkallëzohet nëse pesë anëtarët e Këshillit Gjyqësor, për të cilët Kuvendi votoi për interpelancën, nuk japin dorëheqje. Dhe ai, i etur për drejtësi, do të jetë në radhët e para të protestës.
Ata që mendojnë se nuk është logjike që pushteti ekzekutiv të protestojë në rrugë kundër pushtetit gjyqësor, e aq më tepër që kryeministri t’i udhëheqë protestat, le të kujtojnë se vetëm pesë vjet më parë, në shkurt të vitit 2020, disa ditë para se të fillonin mbylljet për shkak të Kovid-it, kryeministri Zoran Zaev udhëhoqi protestën para Gjykatës Penale në marshin e LSDM-së të quajtur “Ecim për drejtësi”. Dhe VMRO-DPMNE publikoi një deklaratë duke thënë se LSDM-ja ishte partia e parë që protestonte kundër vetes.
Pesë vjet më vonë, VMRO-DPMNE është partia e dytë që do të protestojë kundër vetes.

Zaevi, në protestën qeveritare të vitit 2020, thoshte se ai vetë, ashtu si qytetarët, nuk ishte i kënaqur me sistemin juridik dhe u kërkoi prokurorëve, gjyqtarëve dhe juristëve që “të çlirohen” dhe se “as VMRO dhe as Mickoski nuk mund t’u bëjnë asgjë”.
Pesë vjet më vonë, Mickoski thotë: “Do t’i ndodhë populli, do të dalë populli në rrugë dhe do të protestojë, populli është i uritur dhe i etur për drejtësi.”
Si të kishin ndjekur të njëjtat shkolla politike për qeverisje të mirë.

Historia në Maqedoni përsëritet si një farsë. Është e vështirë të kërkosh logjikë në një vend ku asgjë nuk është logjike.

2 Askush nuk mohon se gjyqësori është i kapur dhe se populli është “i etur për drejtësi”. Të gjitha raportet e BE-së dhe Departamentit Amerikan të Shtetit, për pesëmbëdhjetë vjet, e përmendin se gjyqësori ynë është i politizuar. A do të derdheshin miliona e miliona euro dhe dollarë ndihma të huaja për trajnimin e gjyqtarëve dhe prokurorëve, nëse sistemi ynë gjyqësor do të ishte i ndershëm?
Madje, në bisedat e përgjuara kemi dëgjuar se si partia e Mickoskit emëronte gjyqtarët kur sekretarja e kryeministrit Nikola Gruevski ia diktonte emrat kryetares së Këshillit Gjyqësor. Këta gjyqtarë më vonë i linin të skadonin çështjet penale të funksionarëve të VMRO-së.

Zaev premtoi: “Do ta hap gjyqësorin si një syth.” Dhe LSDM-ja e tij e “çeli” aq shumë, sa ndryshoi ligjin për të amnistuar dhe për të lënë të skadojnë çështjet penale të funksionarëve të lartë.
Zaev erdhi në pushtet në 2017 mbi valën e sloganit “Pa drejtësi, nuk ka paqe”. Sot, Mickoski thotë: “Ne fituam gjysmë milioni vota dhe një pjesë e rëndësishme e kësaj fushate ishte drejtësia për të gjithë, jo vetëm për individë.”

Epo, të paktën tani Mickoski, ndryshe nga Zaev, ka një shumicë të rehatshme në Kuvend dhe mund t’i ndryshojë ligjet për gjyqësorin pa problem, që populli të jetë i lumtur dhe të mos ketë nevojë të dalë në rrugë për shkak të pesë nga 13 anëtarët e Këshillit Gjyqësor, emrat e të cilëve askush nuk i di. Dhe kështu do të ketë edhe drejtësi, edhe paqe.
Por cili popull do të protestojë? Populli juaj? Dhe për çfarë do të protestojë? Kundër gjyqtarëve që nuk janë tuajt?
Tanët sigurisht që nuk janë.

3 Brenda një kohe të shkurtër, publiku maqedonas u përball me një tjetër mësim të dhimbshëm për mënyrën se si pandëshkueshmëria vret. Nuk njoh asnjë person që nuk është i tmerruar nga detajet e dëshmisë për rrëmbimin dhe vrasjen e 14-vjeçares Vanja Gjorgjevska, për të cilën po gjykohet Ljupço Palevski-Pallço.

Sikur shteti t’ia kishte treguar forcën Pallços që në vitet 1990, kur ai ndërtoi ndërtimin e tij të parë pa leje në Debar Maallo të Shkupit, me siguri adoleshentja Vanja nga Shkupi dhe viktima kolaterale Pançe Zhezovski nga Velesi do të ishin ende gjallë. Deri në vitet 1990, nuk dinim çfarë ishte një ndërtim pa leje në qendër të qytetit. Sot është një praktikë nga e cila askush nuk çuditet. Inspektorët i rrëzuan disa mure ndërtimit të paligjshëm dhe më pas ai mori miliona euro dëmshpërblim nga shteti.

Pallço u bë aq i rëndësishëm, saqë institucionet shtetërore e shpëtuan nga falimentimi, duke u zhvendosur në hapësirat e ndërtesave të tij, edhe pse nuk kishte dokumente pronësie apo leje përdorimi. Kjo atëherë ishte shokuese, sot është normale. Dhe kështu, Pallço i paprekshëm u bë një faktor i rëndësishëm në shoqëri – kryetar i organizatës qytetare të LSDM-së, biznesmen, pronar gazetash dhe televizionesh, investitor ndërtimi…

Ai ndërtoi një godinë të madhe në fund të rrugës Partizanska, ku duhej të hapej një tunel rrugor deri te Stacioni i trenit. Askush nuk mund t’i thoshte “jo”, gjithçka duhej të ishte “po”. Pastaj krijoi një parti të vetën, parakaloi para kamerave sepse kishte diçka shumë të rëndësishme për të thënë, më pas shantazhonte me biseda të përgjuara dhe tregtonte me CD të incizuara. E morën pak në pyetje – dhe e liruan. Sikur atëherë të kishte përfunduar në burg, Vanja me siguri do të ishte ende gjallë.

Tani jemi të tmerruar nga dëshmitë për mënyrën e ftohtë me të cilën qëlloi në kokë një vajzë të frikësuar 14-vjeçare dhe për gropat që hapi për të varrosur të rrëmbyerit e lidhur me pesha në këmbë.
Të gjithë ata që e lejuan Pallçon të forcohej – politikanët, biznesmenët, inspektorët, policët, hetuesit, gjyqtarët, prokurorët, gazetarët – janë bashkëfajtorë në krimet monstruoze të tij.
Le të mbajnë mbi shpirtin e tyre Vanjën e mitur.