Поврзувачката порта меѓу Бит Пазар и Старата Чаршија во Скопје е дивоградба и треба веднаш да се урне бидејќи се наоѓа во зона со прв степен од заштита, велат од Конзерваторскиот центар Скопје. Откако на 26 февруари градоначалникот на Општина Чаир Висар ја помовираше портата од челик и стакло, стручен тим од Конзерваторски центар извршил увид на локацијата и констатирано е дека станува збор за бесправна градба, која никако не може да биде легализирана и за која треба да се преземат сите законски мерки за итно отстранување и кривично санкционирање на одговорните лица за бесправно градење.
Според Геодетскиот елаборат, поголемиот дел од градбата во должина од околу 9,50 (9,15) метри се наоѓа во границите на Споменичката целина – Стара скопска чаршија, а помалиот дел од градбата во должина од околу 6,90 (5,90) метри се наоѓа во границите на Контактната зона „Дуќанџик“.
„За делот кој се наоѓа во границите на Споменичката целина – Стара скопска чаршија се применува режим на заштита од прв степен, кој подразбира забрана за поставување градби на јавни простори и за нарушување на чаршискиот амбиент и интегритетот на заштитената целина. Важечкиот Детален урбанистички план (ДУП) ‘Стара чаршија’, Општина Центар, Скопје, донесен во 1999 година со Одлука на Советот на Општина Центар (бр. 07-600 од 29.09.1999 година), не предвидува никаква градба на предметната локација. За делот кој се наоѓа во границите на Контактната зона ‘Дуќанџик’ се применува режим на заштита од трет степен, кој исто така подразбира забрана за поставување градби на јавни простори и за нарушување на интегритетот на заштитената целина.Според важечкиот ДУП ‘Мавровка’, Општина Чаир, Скопје, донесен во 2006 година со Одлука на Советот на Општина Чаир (бр.07-938/4 од 23.08.2006 год.), предметната локација е дел од јавна површина – сквер и не се предвидени никакви градби“, се вели во извештајот на Конзерватроскиот центар Скопје.
Од Конзерваторски велат дека направената анализа на прописите релевантни за урбана опрема, покажува дека станува збор за градба, а не за настрешница поставена како урбана опрема.
„Во урбаната опрема, според Законот за градење, генерално спаѓаат и настрешници кои се поставуваат на јавна површина. За да имаат статус на урбана опрема, треба да исполнат одредени услови определени со Одлуката за утврдување на стандарди за поставување на времени објекти и урбана опрема на подрачјето на градот Скопје. Според Одлуката, настрешница е монтажно-демонтажна направа за заштита од сонце и атмосферски влијанија, со два или повеќе носачи и подвижен покрив од меки материјали (гумирано платно и слично) која е слободностоечка и не смее да биде прицврстена на јавната површина. Од изгледот, конструкцијата, употребените материјали и начинот на изведба, јасно е дека ‘Поврзувачката Порта меѓу Бит Пазар и Старата Чаршија’ не може да биде урбана опрема“, додаваат од Конзерваторски центар Скопје.
Од таму велат дека Општина Чаир треба веднаш да ја отстрани бесправната градба и да ја врати првобитната состојба на јавниот простор, а надлежните органи да спроведат постапки за утврдување и санкционирање на кривична одговорност на извршителите за бесправно градење и оштетување на културно наследство.
Од Општина Чаир при отварање на поврзувачката порта ни рекоа дека не им е потребна никаква дозвола од Конзерваторски центар бидејќи станува збор за урбана опрема и се наоѓа во просторот кој го регулира Деталниот урбанистички план „Мавровка“, а не заштитена зона.
Градоначалникот на Општина Чаир Висар Ганиу на отварањето на портата кажа дека оваа инвестиција го „збогатува урбаниот карактер на Чаршијата, зачувувајќи го духот на живиот и динамичен пазар“.
„Овој современ конструкциски објект, изработен од челик и стакло, претставува функционален и естетски влез, кој создава природна врска меѓу двата најзначајни трговски простори во градот. Покрај заштитата од атмосферските влијанија, оваа инвестиција го збогатува урбаниот карактер на Чаршијата, зачувувајќи го духот на живиот и динамичен пазар. Како симбол на спојот меѓу традицијата и модерното оваа поврзувачка порта ја подобрува инфраструктурата и искуството на граѓаните и посетителите“, рече Ганиу на 26 февруари.
А. АНТЕВСКА
