Kaliopa Çoneska nga Krusheva mësoi si t’i japë dializë djalit të sëmurë 13 vjeçar të strehuar në shtëpinë e saj, që prej gjashtë vjetësh. Djali atëherë ishte i vogël, por dhimbjet që i duhej të duronte ishin të mëdha. I lindur me dëmtime serioze të shtyllës kurrizore, ai ishte i palëvizshëm, nuk fliste, kishte hematoma në kokë dhe veshkat i kishte me funksion të rënduar. Por Kaliopa, pavarësisht gjendjes së tij serioze vendosi të kujdeset për të, edhe pse në shtëpi tashmë ka pasur dy vajza biologjike dhe dy të tjera të strehuara – motra nga Velesi.

“Kishte dy operacione në këmbë. Sot është më mirë me të lëvizurit, përdor një mjet ndihmues. Kemi kryer operacion në kokë, një operacion shumë të vështirë që zgjati tetë orë. Falënderojmë shumë doktorin Mitre Mitreski, neurokirurg nga Ohri, i cili e operoi aq mirë, sa djali tani nuk ka asnjë pasojë nga operacioni. Doktori tha se djali mund të fillojë të shkojë rregullisht në shkollë. Më vonë u paraqitën probleme të tjera shëndetësore, takikardi, shtypje e lartë, përkeqësim i funksionit të veshkave. E mbajtën për gjashtë vjet me kateterë.  Ngriheshim në mbrëmje për t’ia ndërruar. Nuk mori ndonjë infeskion”, tregonte Kaliopa.

 “Nëse gjatë ditës nuk do t’i kisha detyrimet rreth tij, nuk e di se si do ta kaloja ditën. Ai është shumë mirënjohës. Kur e pyes nëse dëshiron të dalim për një shëtitje, meqë lëviz me mjet ndihmues, më përgjigjet “nëse nuk e ke problem’. E duam si të ishte fëmija ynë”, thotë Kaliopa.

Për përkujdesjen e djalit, Kaliopës i ndihmojnë edhe vajzat Ruzhica dhe Fançe, të cilat u rritën pranë fëmijëve të strehuar në shtëpinë e prindërve. Ruzhica para shtatë vjetëve mori nën kujdestari një fëmijë dyvjeçar me sindromën e Daunit. Kur shikon se çfarë dashurie, përkujdesje dhe përkushtimi si dhe ndihme shëndetësore u ofrojnë këta njerëz fëmijëve të strehuar, të kthehet besimi se në botë ekzistojnë akoma njerëz të vërtetë. Kjo gjë që po bëjnë ata fëmijët është shumë më shumë se sa do të mund të bënin disa prindër biologjikë.

“Filluam me dializë në shtëpi, pasi nuk është shumë i lëvizshëm për ta çuar nëpër institucione. Nga spitali mësova se si t’i vendos vetë dializë. Ma dhanë aparatin, ndërsa unë blej tretësit. Çdo ditë për tetë orë djali është i lidhur me aparat.Tërë natën nuk fle ndërkohë që bëjmë dializë. Përpara se të bëj dializën, dezinfektohem. Nuk duhet që asnjë bakter ta prekë. Gjatë vitit shkollor, mbrëmjeve është në dializë, që të mundet në mëngjes të shkojë në shkollë. Jeta jonë tani është luftë për jetën e tij”, thotë Kaliopa.

Ajo i ndihmon fëmijës edhe për nga ana shëndetësore, edhe pse ka mbaruar Shkollën e lartë ekonomike. Është marrë me tregti dhe ka punuar dhe në bankë, por ato janë mbyllur dhe pas vdekjes së të shoqit, Kaliopa merr vetëm pensionin. Djali është shembullor në shkollë dhe mësuesja e tij Todica Nane ka bërë të mundur që shokët e klasës të kenë mirëkuptimin për ta pranuar dhe ndihmuar. Një fëmijë ia mban çantën, një tjetër karrigen e një tjetër i bën shoqëri gjatë pushimit…

“Nëse gjatë ditës nuk do t’i kisha detyrimet rreth tij, nuk e di se si do ta kaloja ditën. Ai është shumë mirënjohës. Kur e pyes nëse dëshiron të dalim për një shëtitje, meqë lëviz me mjet ndihmues, më përgjigjet “nëse nuk e ke problem’. E duam si të ishte fëmija ynë”, thotë Kaliopa.

Në shtëpi gjendet një aparat dhe tretës për dializë për djalin e sëmurë (Foto: SDK. MK)

Hapat e nënës i ndoqi edhe bija Ruzhica. Ajo, bashkë me të shoqin për momentin nuk kanë fëmijë të tyre dhe para shtatë muajve strehuan një djalë me sindromën e Daunit. Ruzhica është e punësuar në Qendrën për fëmijë me nevoja të posaçme dhe thonë se atje ka kuptuar dashurinë e pastër që transmetojnë këta fëmijë.

“Kur e strehuam ai kishte vetëm një vit e gjysmë dhe peshonte 5,5 kilogramë. Për shtatë muaj me shumë vështirësi arritëm ta bënim 10 kilogramë. Tani duam të shkojmë në pushim dhe unë bëj shaka duke thënë se ja, më në fund mund ta veshim me rroba banjo, pasi më herët ishte shumë i dobët. Ai është flori. Me përmbush ditën, më bën të lumtur. Motivi kryesor i jetës është të japësh dhe të pranosh dashuri. Nga ai unë pranoj dashuri të pastër”, thotë Ruzhica.

I vogli është alergjik ndaj glutenit, andaj Ruzhica ngrihet herët në mëngjes që t’i përgatisë ushqim.

“Kur e morëm nga Shtëpia, ai villte shumë dhe e dërguam në pediatri. Nga aty na drejtuan për te Reparti gastro, ku u zbulua se kushte refluks të thartirës së lukthit dhe intolerancë të glutenit. Unë shkoj në ora 7.30 në punë. Prandaj zgjohem që në 5 që t’i përgatis ushqimin e duhur. Tani kanë filluar t’i dalin dhe dhëmbët, kur e morëm nuk kishte dhëmbë. Ne jemi 24/7 me ta. Kjo punë është një bekim i vërtetë. Investon shumë, jep shumë nga vetja jote, por merr dashuri të pastër në shenjë mirënjohjeje”, thotë Ruzhica.

Këtë verë familjes Çoneski do t’i bashkangjiten motrat nga Velesi, të cilat para disa vitesh jetuan me ta. Sot ato jetojnë në Veles, por zemrat e tyre i përkasin gruas që i pranoi si bijat e saj dhe me vajzave të saj që i duan si motra të vërteta.

ZH. ZDRAVKOVSKA