Македонија треба да донесе нова стратегија и да формира посебна национална институција за борба против хибридните закани, беше кажано на конференцијата „Хибридни и информациски закани: од препознавање кон национален системски одговор“ во Скопје, што ја организираше Институтот за комуникациски студии (ИКС). Воспоставувањето национален модел за справување со странско мешање и манипулирање со информации ќе ѝ овозможи на Македонија да премине кон интегриран, функционален и одржлив систем со институционален одговор кон ваквите закани.
„Тоа е новото бојно поле. Хибридните закани не го напаѓаат само системот, туку и довербата во него и наша задача е да изградиме систем кој нема да падне на првиот силен удар на дезинформациска кампања. Наша задача е да изградиме држава која ќе ги препознае и ќе одговори на заканите брзо и професионално. Градиме системски одговор, а не со импровизации“, кажа премиерот Христијан Мицкоски.
За да се оствари ова, тој најави дека ќе се организираат обуки за професионализација на кадарот и ќе се издвојат потребните ресурси за да се изгради одржлив систем на отпорност.
Амбасадорот на Обединетото Кралство во Македонија, Метју Лосон, истакна дека странско мешање е безбедносна закана за сите членки на НАТО.
„Ова е закана што ја поткопува демократијата. Дезинформациите нѐ бомбардираат и граѓаните и новинарите не можат да проценат што е легитимна дебата. Затоа го склучуваме ова партнерство, како придонес кон глобалната борба против дезинформациите“, рече Лосон.
На конференцијата беше претставен документот „Институционален одговор на странското мешање и манипулирање со информации во Северна Македонија: модели и опции за политика“, што го изработи ИКС. Тој предлага три можни модели: создавање самостоен центар за дигитална или национална отпорност, формирање национален координативен механизам кој би бил под Владата или интеграција во Советот за координација на безбедносно-разузнавачката заедница.
„Имаме стратегија за хибридни закани која годинава истекува, имаме Совет за координација на безбедносно-разузнавачката заедница, имаме разни регулатори и други чинители, но се добива впечаток дека тој систем не е заокружен и кохерентен. Овој Совет би требало да биде носител на борбата против хибридните закани, но не е на ниво на задачата. Потребно е формирање на независна јавна институција, која би имала свој буџет и јасен мандат“, кажа Александар Грижев, професор на Воената академија „Генерал Михаило Апостолски“ во Скопје.
Конференцијата беше организирана во рамките на проектот „Следење, откривање и разобличување на скриеното странско мешање и манипулирање со информации“, поддржан од Британската амбасада во Скопје.
„Не треба да бидеме разочарани ако не успеваме да се справиме со хибридните закани. И членките на ЕУ се оценуваат себеси како недоволно подготвени за тоа“, кажа Мирослав Саздовски, виш аналитичар во Европскиот центар за извонредност за спротивставување на хибридни закани во Хелсинки.
Г. КОНЕВ
