Planifikimi urban aktualisht nuk gjeneron zhvillimin e qytetit por zhvillimin e enklavave të dhjetë komunave të Shkupit, thotë kryetari i Shkupit Petre Shilegov. Kjo është arsyeja pse ai thotë se pas zgjedhjeve do të fillohet një ndryshim i Ligjit për Qytetin e Shkupit me qëllim të centralizimit të planifikimit urban dhe mënyrës së financimit të komunave.
Duke folur në një panel të organizuar nga redaksia digjitale e SAKAMDAKAZAM.MK me temë “Fuqia e gjelbër e qytetarëve – Ndikimi i qytetarëve në ruajtjen e interesit publik në planifikimin urban”, Shilegov tha se për shkak të mungesës së planifikimit urban të centralizuar dhe politikës urbane në Qytetin e Shkupit, janë shkatërruar pa kthim pjesë të qytetit si Kisela Voda, Debar Maalo, Karposh, Aerodrom.
“Plaga e parë e kancerit në Shkup është se nuk kemi planifikim urban të centralizuar. E dyta është se koncepti i qeverisjes vendore është bërë në mënyrë që pjesa më e madhe e fondeve për funksionimin e komunave të bazohet në shërbimet komunale, mesatarisht rreth 48 përqind. Në kushte të tilla në Shkup na ndodh që çdo komunë të krijojë një zhvillim më vete, me qëllimin përfundimtar që të jetë në gjendje të përmbushë detyrimet e tyre bazë, ”thotë Shilegov.
Me zgjidhjet aktuale ligjore, beson Shilegov, ne kemi një situatë absurde që mund të ndodhë në qytet dhe ai si kryetar i Shkupit nuk mund të bëjë asgjë.
“Për shembull, nëse marrim si kufi midis dy komunave Rruga e Ruzveltovës, Komuna Qendër mund të tërheqë një qendër tregtare në njërën anë të rrugës dhe një tjetër në anën tjetër për të marrë një qendër tregtare në Komunën e Kapros. Kjo gjë është një absurd në vetvete. Si kryetar bashkie, besoj se qyteti duhet të zhvillohet, por jo nga vendet tashmë të zhvilluara, por në veri, që e shmangin shumë. Prandaj, nga momenti kur jam bërë kryetar i komunës, ne po investojmë seriozisht në ndërtimin e infrastrukturës në atë zonë, “tha Shilegov.
Zaneta Trajkoska, drejtore e Institutit për Studime të Komunikimit në panel, tha se për 20 vitet e fundit interesimi i qytetarëve dhe interesi publik nuk ka qenë thelbësor për planifikimin urban.
“Kushdo që vjen në pushtet është i mbuluar me ligje, rregullore sipas nevojave ose interesave të atij personi ose qendrave të caktuara të pushtetit. Fatkeqësisht, klientelizmi në vendin tonë është shumë serioz dhe kjo reflektohet edhe në planifikimin urban. Në këtë fazë kur besoj se kjo qeveri e ka shumë të vështirë të bëjë diçka kur dëmi është bërë tashmë, ne duhet të përpiqemi të përcaktojmë se cili është interesi publik dhe çfarë qyteti duam të jetojmë. Si duam të duket Shkupi? A duam të sjellim trafik shtesë në qendrën e qytetit? Kur shkojmë në Ljubljana ose Zagreb jemi të mahnitur që nuk ka trafik në qendër të qytetit, i cili ka gjelbërim dhe pemë, dhe kur kthehemi këtu, ky element harrohet”, tha Trajkoska.
Presidenti i Shoqatës së Arkitektëve Martin Panovski thotë se krahasimet e bëra nga qytetarët dhe aktivistët qytetarë me Ljubljanën janë të papërshtatshme sepse nuk bëjnë të ditur se tatimi në pronë në Ljubljanë është shumë i lartë, ndryshe nga ai i vendit tonë.
“Si publik, ne kërkojmë parqe, një qytet më të mirë, bëjmë krahasime me Ljubljanën. Nëse duam të bëjmë disa ndryshime që i krahasojmë me Ljubljanën, duhet të flasim edhe për ngritjen e tatimit në pronë. Asnjë politikan nuk mund ta thotë këtë, por unë pres që sektori i OJQ-ve ta bëjë këtë hap. Nëse themi se duam park dhe nuk themi se sa do të kushtojë, atëherë të gjithë do të duan një park. Por nëse themi që parkut do t’i duhen 20 milion euro para nga qytetarët, atëherë do të mendohet mirë çështja nëse duam apo jo të kemi një park”, tha Panovski.
A. ANTEVSKA