Një profesor në Fakultetin e Mjekësisë Shkup, drejtues i departamentit, mjek dhe doktor i shkencës, i cili për shumë vite ishte kreu i një prej klinikave më të rëndësishme për shpëtimin e jetës së njerëzve,  u përjashtua nga ajo Klinikë Universitare pa shpjegim, me diskrecionin e drejtorit organizativ të emëruar nga BDI dhe ish-ministri i shëndetësisë Bekim Sali, i cili i jep atij fuqinë për të vendosur vetë se kush do të lejohet të punojë deri në 67 vjet, dhe kush jo.

Në një rast tjetër, Instituti vendosi t’ia zgjasë kontratën e punës pas moshës 64 vjeçare një profesoreshe dhe mjeke, doktor i shkencave, si një staf jashtëzakonisht i nevojshëm deficitar, ndërsa ministri i mëparshëm refuzoi të jepte pëlqimin e saj për të vazhduar. Nuk ka asnjë shpjegim se pse ai nuk ka dhënë pëlqimin e tij.

Tani padrejtësia duhet të korrigjohet nga ministri i ri Fatmir Mexhiti, sepse në dorën e tij janë vendimet e Komisionit Shtetëror për vendimmarrje në procedurën administrative dhe procedurën e punësimit të shkallës së dytë, të cilat janë në anën e profesorëve.

Redaksia dëshiron të mbrojë integritetin e dy mësuesve të diskriminuar, andaj nuk e  publikojmë identitetin. Rastet po trajtohen nga Avokati i Popullit, por deri tani pa sukses.

Për rastin e parë, më 1 mars 2022, komisioni shtetëror i shkallës së dytë për herë të dytë anuloi vendimin për ndjekje, në kundërshtim me ligjet. Problemi e kthen atë në vendimmarrje të sërishme, me udhëzime për Ministrin e Shëndetësisë dhe menaxhmentin e Klinikës – si të respektohet e drejta e paditësit për të punuar deri në moshën 67 vjeçare.

Por ministri i ri i shëndetësisë është gjithashtu i heshtur, edhe pse kanë kaluar 28 ditë nga vendimi i Komisionit të shkallës së dytë.

E poshtëruar nga ndërprerja e punësimit pa asnjë shpjegim, mjekja e famshme iu drejtua Avokatit të Popullit në gusht të vitit të kaluar, ku ajo paraqiti një ankesë për trajtim të pabarabartë.

Rasti i saj, si dhe rasti i dy mjekëve të tjerë – profesorë të Fakultetit të Mjekësisë, të cilët janë gjithashtu viktima të vendimit selektiv të Ministrit të Shëndetësisë për atë se kush duhet të qëndrojë në punë dhe kush jo, pas marrjes së të drejtës për pension, udhëhiqet nga Zëvendës Avokati i Popullit Jovan Andonovski.

“Tanimë ish ministri Sali është stomatolog. Kishim një jurist për ministër shëndetësie, në të ardhmen mund të zgjidhet edhe ndonjë etnolog për këtë pozitë.  Pyes: Çfarë dinë ata për kardiologjinë, onkologjinë, ortopedinë, shëndetin publik dhe shkencat e tjera? Ministri i ka hyrë interpretimit të dispozitave të ligjeve, për të cilat Komisioni i shkallës së dytë dy herë e ka korrigjuar. Ai e ka bërë këtë në një situatë kur po humbasim mjekë.  Të përjashtoni profesionistë? Të mos i lejoni të ushtrojnë të drejtat e tyre ligjore? Dhe cila është kjo e drejtë ‘diskrecionale’ e Ministrit të Shëndetësisë për të vendosur që disa mjekë ta vazhdojnë periudhën e tyre të punës dhe të tjerët jo? E papranueshme!”, ka reaguar Andonovski dhe ka kërkuar që ministri i ri i Shëndetësisë, Fatmir Mexhiti të veprojë menjëherë pas vendimit të Komisionit shtetëror të shkallës së dytë.

Nga ana tjetër, dekani i Fakultetit të Mjekësisë e la atë që ta përfundonte vitin studentor si profesoreshë e plotë, të mund t’u ligjerojë studentëve dhe t’ju mbajë provime dhe në shtator, në moshën 67 vjeçare, të dalë në pension. Edhe profesoresha nga rasti i dytë te Avokati i Popullit, ende jep mësim në Fakultetin e Mjekësisë.

“Në Klinikën Universitare, ku para se të pushohesha nga puna vitin e kaluar, kam qenë shef i një departamenti, ndihmoj, jap këshilla. Është shumë vonë për mua që t’i rregulloj punët tani, sepse do të dal në pension në vjeshtë. Por unë dua të ndihmoj kolegët e mi mjekë, ekspertë të lartë, kur ata të mbushin 64 vjeç dhe marrin të drejtën për pension, që askush të mos mund t’u mohojë atyre të drejtën ligjore për të vazhduar profesionin deri në 67 vjeç nëse ndjehen të aftë dhe nëse bëjnë një kërkesë. Kjo është e drejta jonë dhe askush nuk duhet të na e heqë, aq më pak të gjithë drejtorët organizativë dhe ministrat. Praktika: ‘një mjeku do t’ia vazhdoj, e tjetrit nuk do t’ia nënshkruaj” për qejfin tim, duhet të ndalojë!”, thotë profesori nga rasti i parë.

Andonovski thotë se në të dyja rastet nuk zbatohet Ligji për marrëdhënie pune, por ligjet e lekspecialis: për mbrojtje shëndetësore dhe arsim të lartë.  Ligji për marrëdhënie pune, i cili thotë se një grua del në pension në moshën 62 vjeç, për mjeket nga arsimi i lartë dhe veprimtaria shkencore – nuk zbatohet!

Komisioni i shkallës së dytë në shpjegimet e tij tregon se sipas Ligjit për Kujdesin Shëndetësor, neni 204 paragrafi 1, drejtorët e klinikave vendosin një herë në vit vazhdimin e punësimit të mjekëve të domosdoshëm për mbarëvajtjen e veprimtarisë në rrjetin e institucioneve shëndetësore. Sigurisht, me pëlqimin paraprak të mjekut.

Dhe gjëja më e rëndësishme është në pikën 2, ku thuhet qartë se Ministri i Shëndetësisë vetëm konfirmon vendimin e drejtorit të klinikës.

“Ligji thotë se ky vendim vetëm sa konfirmohet nga ministri, dhe nuk vendoset prej tij. Sali thotë:  Unë kam diskrecion si ministër. Duke vepruar kështu, ai nuk u jep asnjë shpjegim profesorëve se pse nuk u nënshkruan marrëveshje për vazhdimin e punësimit në Klinikë, gjegjësisht në Institut”, thotë Andonovski.

Për më tepër, Komisioni e udhëzon Ministrin e Shëndetësisë që të respektojë edhe nenin 174 të Ligjit për Arsimin e Lartë, në të cilin në pikën 3 thuhet se “personat e zgjedhur për titullin mësimdhënës-shkencor, mësimdhënës-profesional, mësimdhënës dhe bashkëpunëtor, të cilët janë të punësuar në një institucion publik të arsimit të lartë (në rastin e Fakultetit të Mjekësisë), kryejnë edhe veprimtari shëndetësore në një institucion publik shëndetësor.” Është e qartë se këto dy gjëra janë një tërësi e pandashme.

S. K. DELEVSKA