“Para dy vjet e gjysmë, kur bëra transplantin e mushkërive të bardha, filloi jeta ime e dytë. Ditën e operimit unë e festoj si ditëlindjen time të dytë. Tani mund të bëj atë që bëjnë të gjithë të tjerët. Mund të bëj shëtitje jashtë, t’i jap biçikletës, etj. Gjëra që deri dikur nuk mund t’i bëja, pasi nuk ma lejonte sëmundja.”, thotë 21 vjeçarja Angella Bllazhevska nga Shkupi, e cila për shkak të komplikimeve nga sëmundja e rrallë e fibrozës cistike e kishte te domosdoshme kryerjen e një transplanti organesh të reja. Ajo shprehet se jeta me një sëmundje të tipit të rrallë është një sfidë në vetvete, por me një mbështjeje të madhe nga familja, miqtë dhe ekipi i mjekëve nga Klinika e fëmijëve, mund të kapërcehet edhe sëmundja më e vështirë.

“Sëmundja është e tillë. Mushkëritë janë organet të cilat ndikohen më së shumti. Vuaj nga kjo sëmundje që kur kam qenë fëmijë dhe vazhdimisht merrja antibiotikë e ilaçe të ndryshme. Kishte një periudhë që ilaçet nuk kishin më efekt dhe katër vjet para se të kryeja transplantin e mushkërive të bardha jetoja me aparatura ndihmuese për oksigjen. Kishte ditë kur nuk ia dilja dot të shkoja në shkollë. Madje, gjatë dy vjetëve të fundit, para operacionit kaloja më shumë kohë në spital se sa në shkollë apo shtëpi”, thotë Angella.

(“Dua t’i inkurajoj të gjithë njerëzit që të dhurojnë organe, pasi nuk është vetëm kjo sëmundje, por ekzistojnë shumë të tjera dhe shumë njerëz për të cilët transplanti do të thotë jetë e re”, thotë Angella Bllazhevska. – Angella dhe prof. Valter Klepetko (Foto: K. Popov)

Ekipi i mjekëve nga Klinika e fëmijëve në krye me dr. Stojka Fushtiq, të cilët e kanë mjekuar Angellën, janë ata të cilët i sugjeruan transplantin.

“Kur mjekët e përmenden këtë për here të pare, si unë, si familja ime, kishim rezerva. Por, kur gjendja ime filloi të vështirësohet vendosëm që ta provojmë edhe atë mundësi. Mjekët nga Klinika e fëmijëve ia dolën disi që të më vendosnin në listen e Eurotransplantit, edhe pse Maqedonia nuk është anëtare e kësaj shoqate”, thotë Angella.

Angella ka pritur plot dy vjet për mushkëri të reja dhe kur organet e përshtatshme u gjetën, transplanti u krye në Vjenë nga ekipi i mjekëve i kryesuar nga dr. Vallter Klepetko, profesor i Universitetit të Mjekësisë së Vjenës.

“Operacioni kushtoi rreth 120.000 euro dhe kjo shumë u mbulua nga Fondi për sigurim shëndetësor. Pas operacionit kisha disa kontrolle mjekësore dhe tani ndjehem shumë më mirë. Që nga momenti që kam mushkëri të reja të bardha është sikur sëmundja të jetë zhdukur. Tashmë nuk kam nevojë për ilaçe dhe aparatura ndihmuese për oksigjen dhe mund të jetoj si të gjithë njerëzit e shëndetshëm”, thotë Angella.

Tani ajo është në vit të dytë të studimeve në Fakultetin për drejtësi në Shkup ndërsa njëkohësisht punon si konabiliste në një kompani private.

“Dua t’u them të gjithëve që kanë fibrozë cistike, por edhe atyre që kanë ndonjë sëmundje tjetër të rrallë, të mos dorëzohen asnjëherë. Tani kjo jetë që kam është shumë më ndryshe nga ajo që dikur jetoja. Dua t’i inkurajoj të gjithë njerëzit që të dhurojnë organe, pasi nuk është vetëm kjo sëmundje, por ekzistojnë shumë të tjera dhe shumë njerëz për të cilët transplanti do të thotë jetë e re. Për të sëmurët nga fibroza cistike, kjo mund të jetë shansi i vetëm për jetë më të mirë.Do të ishte shumë mirë nëse praktika e dhurimit të organeve dhe transplanteve të kryhej edhe te ne”, thotë Angella.

Angella dhe prof. Klepetko u takuan përsëri mbrëmë, në hapjen e Shkollës së parë ballkanike për pediatër në Shkup. Ajo i shprehu mirënjohjen atij si dhe mjekëve të tjerë të Klinikës së fëmijëve për jetën e re që ka nisur falë tyre.

Fibroza cistike është një sëmundje e rrallë gjenetike, e cila shfaqet si pasojë e mutacionit të gjeneve që shkakton shkatërrimin e funksionit të mirëmbajtjes së nivelit të duhur të sekrecionit në qeliza. Nga kjo sëmundje më së tepërmi dëmtohen mushkëritë e bardha, të cilat janë të ekspozuara ndaj infektimeve të ndryshme. Si rrjedhojë, sëmundja kërkon një terapi të vazhdueshme me antibiotikë, ndërkohë gjendja e pacientit vazhdon të përkeqësohet. Jetëgjatësia mesatare e njerëzve me fibrozë cistike në botë është 50 vjet.

E. BOÇVAROVSKA