Дијагноза со секвенционирање на гени на наследни и малигни болести, меѓу кои и ретки болести во лабораторијата на Македонската академија на науките и уметностите (МАНУ) ќе може да се добие на товар на Фондот за здравствено осигурување (ФЗОМ). Министерството за здравство соопшти дека заедно со ФЗОМ овозможиле анализите за молекуларна дијагностика на наследни болести да бидат опфатени во листата на услуги покриена со средства од Фондот.
Од Министерството велат дека се овозможени седум услуги, кои ги побарал Медицинскиот факултет, односно за одделите за патологија, патофиза, имунологија и судска медицина, како и услуги побарани од Фармацевтскиот факултет и од МАНУ.
„Со оваа новина овозможуваме рана и брза дијагностика на наследните болести и на малигните заболувања. Вака ќе помогнеме за рана детекција на болестите, што ќе значи и побрза реакција во поглед на методите на лекување. Порано за овие испитувања плаќаа самите пациенти, а отсега ќе плаќаат само партиципација за услугата. Овие испитувања се високоспецифични и секако за нивно спроведување треба да се има соодветен упат од клиниките, откако нема да може да се дојде до дијагноза со стандардните процедури“, вели министерот за здравство Венко Филипче.
Еден од проблемите со кои се соочуваат пациентите со ретки болести во земјава, кои според неофицијалниот регистар ги има над 400 со околу 60 дијагнози, е токму навремената дијагностика. Тие велат дека за дел од болестите дијагностика се прави во Македонија, но дека голем дел комплетната дијагностика со генетските испитувања ги прават во странство. Моментално, семејствата на пациентите со ретки болести мора со свои средства сами да плаќаат за дијагноза, која може да чини од 100 до 5.000 евра.
Од Министерството за здравство велат дека методите НГС (Next Generation Sequences) се спроведуваат во МАНУ од 2012 и со нив се овозможува дијагностика на голем број болести, вклучително и на ретките болести. Со нив таргетирано се секвенционира панел со 4.800 гени поврзани со ретките и со малигните болести.
„На овој начин ја намалуваме потребата за испраќање на пациентите во странство за дијагностика, а во исто време се забрзува времето на реакција кај пациентите“, рече Филипче.
Од Министерството за здравство велат дека овие анализи досега ги чинеа пациентите од 45.000 до 100.000 денари.
Е. БОЧВАРОСКА
