Романската поетеса Ана Бландијана е добитник на Златниот венец на Струшките вечери на поезијата (СВП), објави претседателката на Управниот одбор, професорката Елизабета Шелева. Годинешното 58. издание на СВП ќе се одржи од 21-27 август.
Бландијана е псевдоним за Отилија Валерија Коман. Бландијана е топоним за селото на нејзината мајка.
Шелева рече дека 77-годишната Бландијана е една од најдобрите и најценети европски поети, чист лиричар, исклучителен борец за правата и неуморен борец во времето на Чаушеску. Местото кое Бландијана го зафаќа во книжевниот живот на Романија, може да се спореди со она на Ана Ахматова во Русија или Вацлав Хавел во Чешка. Таа е високо признаена фигура во романската книжевност и има напишано седумнаесет стихозбирки, две книги фантастична проза, девет книги есеи и еден роман. Нејзиното дело е преведено на 25 јазици и претставено во 80 книги поезија и проза до денес. Стихозбирките Ахилова пета (1966), Третиот сакрамент (1969), Октомври, ноември, декември (1972), Сон во рамките на сонот (1977), Окото на штурецот (1981) и Граблива ѕвезда (1985) ја етаблираа како еден од најистакнатите поети на нејзината генерација.
Песните на Бландијана, богати со симболи и метафори, документираат турбулентен и трауматичен период. Таа го исмева нашето сè поотуѓено потрошувачко општество, во кое духовните вредности се заборавени и човековата егзистенција станува сè помеханичка, свет во кој поетите и коњите живеат на резервации додека ангелите гинат на дрвја.
„Не можам да ви опишам колку ми значи Златниот венец, особено што ја сметам за највисока европска награда. Не можам да ви опишам бидејќи растев и станав поетеса под митската аура на Струга и Охрид“, вели Бландијана во нејзината порака за благодарност.
СВП сподели и 4 песни на Бландијана, препеани од македонската писателка Лидија Димковска.
Молекули калциум
Да не брзам,
Да оставам времето да мине,
Секоја секунда во паѓање
Потајум го нагризува
Секое страдање.
Да чекам.
Секој бран што се крши
Ја раскопува карпата
Во која се оковал,
Секое влакненце ’рѓа
Го истенчува синџирот..
За едно-две столетија
Карпата ќе стане песок,
Железото од оковите прав,
Моите коски, молекули калциум
Растопени во водата,
А страдањето – страдањето
Божем никогаш и не било.
(Препев од романски јазик: Лидија Димковска, од книгата „Архангел во саѓи“)
Б. НЕСТОРОСКА
