(Специјално од Париз: Горан МИХАЈЛОВСКИ)

Воздухопловниот саем во Париз, по четиригодишна пауза, денеска има триумфално враќање, означувајќи значајна пресвртница за авиоиндустријата. Овој долгоочекуван настан доаѓа во време кога индустријата се обидува да се врати од штетното влијание на пандемијата на ковид-19. Се очекува саемот да послужи како катализатор за закрепнување, обезбедувајќи платформа за авиокомпаниите и производителите на авиони да го ревитализираат секторот.

Со зголемената побарувачка за авионски патувања по завршувањето на пандемијата, авиокомпаниите планираат да ги заменат старите авиони и да ги прошират своите флоти за да ги задоволат растечките потреби на патниците. Аналитичарите од фирмата за воздухопловна аналитика ИБА проценуваат дека на саемот во Париз може да се реализираат значителен број нарачки на авиони, а проекциите се дека ќе достигнат околу 2.100.

Овој пораст на нарачките е поттикнат од авиокомпаниите кои се подготвуваат за идниот раст и бараат да ги модернизираат своите флоти со најсовремени авиони.

Сепак, среде зголемената побарувачка, главните играчи во авиоиндустријата, како Боинг, Ербас и нивната широка мрежа на добавувачи се борат со предизвикот за зголемување на стапките на производство за да останат во чекор.

Производствените капацитети за среднолиниски авиони, вклучувајќи ги и популарните модели како Боинг 737 и Ербас А320, веќе се целосно резервирани со години, што претставува значителна пречка во задоволувањето на моменталната побарувачка. Како што се враќаат патувањата на долги релации, авиокомпаниите исто така изразуваат интерес да ја прошират својата флота со поголеми, долголиниски авиони.

Производителите напорно работат за да го зголемат производството и да го ублажат оптоварувањето на синџирот на снабдување. Боинг и Ербас се стремат да ги надминат доцнењата во производството предизвикани од различни фактори, вклучително и нарушувања предизвикани од пандемијата. Одложувањата не само што се одразија на испораката на нови авиони, туку влијаеа и на стапките на лизинг и за новите и за постарите авиони. Авиокомпаниите, во нивните обиди да го зголемат капацитетот на летање, прибегнуваат кон опциите за лизинг, кои станаа поскапи поради ограничената достапност на авиони.

Освен комерцијалната авијација, на овогодинешното шоу се очекува вниманието да биде насочено и кон воената авијација. Оваа промена на фокусот делумно се припишува на руската агресија во Европа, која поттикна реевалуација на буџетите и трошоците за одбраната.

Неиспровоцираниот напад на Украина од страна на Русија во 2022 година доведе до значително зголемување на трошоците за одбрана, со проценки кои предвидуваат огромни 1.500 милијарди долари зголемување на глобалните трошоци за одбрана во следните пет години. Овој пораст на воените трошоци претставува најголем пораст од порастот поврзан со воените интервенции во Ирак и Авганистан во 2008-2009 година.

Во Европа, буџетите за одбрана претрпуваат значителна трансформација. Се предвидува дека трошоците за одбрана ќе бидат повисоки за 73 проценти во 2027 година во споредба со 2021 година, што ја одразува зголемената важност што се става на зајакнување на воените капацитети. Промената на безбедносниот пејзаж, вклучувајќи го и подемот на Кина во индо-пацифичкиот регион, дополнително ја нагласува потребата за моќни одбранбени системи. Како и да е, ситуацијата во Украина останува клучен фактор за зголемување на инвестициите во одбраната.

Генерално, саемот за воздухопловство во Париз служи како клучен собир за воздухопловната индустрија, покажувајќи ја издржливоста и решителноста на играчите во индустријата пред досега невидени предизвици. Бидејќи авиокомпаниите се обидуваат да се прилагодат на пејзажот на патувања по пандемијата, а приоритетите за одбрана се подложни на промена, овогодинешното шоу е подготвено да одигра витална улога во обликувањето на иднината и на комерцијалната и на воената авијација.