Остатоци од црква и три гроба со движни добра се пронајдени при најновите археолошки истражувања во дворот на Јени џамија во Битола, потврди за САКАМДАКАЖАМ.МК Мери Стојанова, директорката на битолски Завод и Музеј.
Во дворот на Јени џамија неколку години се прават археолошки истражувања, со цел да се дефинира опфатот на црквите, чии темели беа откриени уште при истражувањата во тремот на џамијата, односно во молитвениот дел. Остатоци од сакрален објект беа откриени во дворот од десната страна на џамијата, а сега и во предниот дел. Со ова се проширува површината на која пред многу векови имало христијански храм во строгиот центар на Битола, каде што денес се наоѓаат Јени џамија и делови од Градски парк.
„При последните археолошки истражувања се откриени делови од западниот ѕид на црквата, северниот ѕид на тремот на црквата, како и два придружни ѕида од различни архитектонски фази. Покрај овие елементи, откриени се и три гроба со движни добра, масивна мермерна база со отвори за оловни стеги и друго. Овие недвижни и движни добра понатаму ќе бидат предмет на стручно проучување и се очекува да дадат значајни податоци за средновековна Битола“, вели Стојанова.
Со новите откритија се проширува површината на која пред многу векови имало христијански храм во центарот на Битола. (Фото: СДК.МК)
Во однос на заштитата на недвижните добра, се бара начин за најсоодветна презентација на археолошките наоди, без притоа да се наруши комплетниот амбиент.
„Улога во реализацијата на идеите играат и финансиските средства, чиј обем ќе произлезе од проектот кој е речиси целосно изработен. Во изминатиот период презедовме одредени зафати за да се заштитат наодите, особено од временските влијанија“, изјави Стојанова.
Истражувањата од изминатите години покажаа дека Јени џамија крие темели на три цркви, од седми, 11. и од 13. век и се смета дека меѓу нив е и некогаш најголемата раносредновековна црква во центарот на Битола, „Св. Ѓорги“. При ископувањата во џамијата беа пронајдени два печата, сребрен со ликот на Свети Ѓорѓи и друг со ликот на Богородица. За највреден пронајдок се смета пекторалниот медалјон на кој се изгравирани позлатени фигури на светци.
„Се смета дека еден печат му припаѓал на видно семејство, на некој од следбениците на цар Самоил. Се смета дека во 11. век ова место било епископско седиште“„ кажа археологот во пензија Гордана Филиповска-Лазаревска, која учествуваше во ископувањата.
Во внатрешноста на џамијата веќе е ставен стаклен под, под кој се гледаат темелите од црквите. Целта е објектот да ги обединува христијанското и исламското културно наследство. Државата досега вложи 15 милиони денари во истражувањата и реставрацијата. Во годинашната Програма за финансирање проекти од национален интерес на Министерството за култура предвидени се 300.000 денари за конзерваторски проект за ентериерот на Јени џамија и уште 250.000 денари за археолошки ископувања.
Ж. ЗДРАВКОВСКА
