На истоштените лица на бегалците во кампот Табановце, шест дена насмевки им изнудува бебе на брачен пар кој веќе 11 месеци живее тука. Иљаз се родил на 13 јануари во болницата во Куманово, но само два дена подоцна неговата мајка, 32-годишната Ширин Курди од Сирија, инсистирала да се врати во кампот, за може да се грижи и за другите четири деца.
Пред контејнерот во кој се сместени во Прифатниот транзитен центар Табановце, на снегот постојано има некој што чека ред да влезе да го види бебето, а вчера затекнавме и невладини организации кои чекаа ред за да му дадат на бебето пелени, облека, млеко… Редицата се издолжи, оти Ширин го беше однела Иљаз на капење. Патронажна сестра од УНИЦЕФ ѝ помагаше да го искапе и да го надои.
„Ќе издржам сѐ, само еднаш веќе да заминеме. Животот во камп е како живот во затвор“, вели Ширин, прегрнувајќи го Иљаз.
Таа со сопругот Хасан Расул и четирите деца, Омар (14), Фатиме (12), Мохамед (9) и Сулин (8), ја напуштиле Сирија пред две години. Цела година патувале до Македонија. Прво пребегале во Турција, од таму со чамец во Грција, а кога стигнале до Македонија веќе се затворила балканската рута, па 11 месеци чекаат да им се дозволи да го продолжат патот. Хасан за Иљаз вели дека не бил планиран, но биднал додека трае чекањето.
„Сакавме да одиме во Германија, мислам дека таму ќе ни биде добро, но сега веќе не бираме, само да отидеме било каде во западноевропските земји“, вели Ширин.
Нејзиниот најстар син Омар знае англиски и постојано притрчува да помогне секогаш кога ќе забележи дека некој од бегалците не може да се разбере со вработените во кампот. На првите соседи им помогна да се пожалат од условите во кампот. Ниските температури ги замрзнале цевките, па во неколку тоалети нема вода ниту канализација.
„Седум дена нема вода во тоалетите кои се најблиску до нас. Онаму каде што одиме веќе почна канализацијата да се враќа во тоалетот. Нема каде да се избањаме“, ги преведе Омар зборовите на Ахмед Елеисаур од Ирак, кој имаше забелешка и за конзервираната храна која често им била на мени.
Горан Стојановски, управител на кампот потврди дека дел од тоалетите не работат.
„Овде беше минус дваесет степени и цевките за довод и одвод на биопречистителната станица замрзнаа. Таа не е вкопана за да можат да се приклучат и локалните жители, оти има голем капацитет, но тоа што е над земја доведе до замрзнување на цевките. И покрај тоа, има тоалети кои се во функција, во кампот имаме вкупно 40 тоалети, но секако очекуваме за некој ден цевките целосно да се одмрзнат“, вели Стојановски.
Тој тврди дека храна за бегалците има во залиха, имаат просторија во која можат и сами да ја зготват ако не сакаат да јадат конзервирана, која тие ја делат одвреме-навреме.
Во кампот сега има вкупно 102 бегалци. Од нив 68 се тука веќе 11 месеци. Бројот постојано се менува оти многумина си заминуваат на сопствен ризик, а со паѓањето на температурите сите бегалци што ги откривала полицијата по патиштата во околината се донесени во кампот за да не измрзнат.
„Забележете, снегот е проблем“, на излегување ни дофрлија две жени кои во папучи се мачеа да газат во снегот.
Во контејнерите е топло. Сите имаат клими и греалки, но надвор од нив сѐ е завеано. Не се гледаат патеките кои водат до трпезаријата, тоалетите, школото, игротеката. Иако на возрасните им пречи, дечињата наоѓаа различни начини, без санки да се санкаат на снегот.