ЃАУР ПАША ЗА МУСЛИМАНИТЕ, МАЈЧЕ ЗА ХРИСТИЈАНИТЕ ГИ ГРАДЕЛ БИТОЛСКИОТ ОФИЦЕРСКИ ДОМ И СТАРИОТ ТЕАТАР

    ЃАУР ПАША ЗА МУСЛИМАНИТЕ, МАЈЧЕ ЗА ХРИСТИЈАНИТЕ ГИ ГРАДЕЛ БИТОЛСКИОТ ОФИЦЕРСКИ ДОМ И СТАРИОТ ТЕАТАРМуслиманското население го нарекувало Ѓаур паша, а христијанското Мајче битолскиот валија Абдул Керим паша, запамтен како еден од најнапредните и најправедни отомански службеници кој во Битола бил на служба од 1895 (Фото: СДК.МК)

    Битолскиот валија Абдул Керим паша, познат по тоа што ги градел Офицерскиот дом, па објектот каде подоцна бил сместен стариот битолски Народен театар и бројни други инфраструктурни зафати на крајот од 19 и почетокот на 20 век, муслиманското население го нарекувало Ѓаур паша, а христијанското Мајче. Овие прекари ги добил поради неговиот толерантен и достоинствен однос кон христијаните, а ги казнувал  беговите, мудурите и кајмакамите кои се огрешиле. За значењето на овој паша за Битола и напредокот што го поттикнал во меѓучовечките односи и во градителството, пишува битолскиот хроничар Александар Стерјовски во неговата најнова книга „Калеидоскоп“.

    Битолскиот валија Абдул Керим паша на рајата ѝ порачал: „Секој кој има потреба нека дојде кај мене во секое време на денот, дури и на полноќ, моите порти секому ќе му бидат отворени. Селанинот нека не ги собува опинците кога ќе се претстави пред мене, јас ќе го сослушам“.

    Валијата во Битола дошол  во 1895 година кога  пред голема маса љубопитни граѓани,  дипломатски кор, офицери  и други службеници слично на современите политичари јавно ја презентирал својата програма, што во тоа време било реткост. Во книгата пишува дека пред присутните рекол: „чиновништвото и беговите треба да живеат во хармонија и во љубов  со народот, а не да сочинуваат касти и да се во непријателство“.

    На рајата ѝ порачал: „Секој кој има потреба нека дојде кај мене во секое време на денот, дури и на полноќ, моите порти секому ќе му бидат отворени. Селанинот нека не ги собува опинците  кога ќе се претстави пред мене , јас ќе го сослушам“.

    Денес неговото име стои на една помала битолска улица

    Дури и рускиот конзул Александар Ростковски раскажувал дека Керим паша  веднаш ги сменил  и ги предавал на суд  сите мудури, кајмаками за кои ќе се покажело дека се виновни,  заповедал  да бидат затворани и муслимани  кои вршеле притисок врз христијаните. Поради ова, си создал  непријатели кои го нарекле Ѓаур паша. Стерјовски пишува дека интригите и нападите станале толку бројни и исфрабрикувани, што по разни канали пристигнувале до султанот. Не можејќи тоа да го издржи, Керим паша под изговор дека има нарушено здрвје, ја напуштил Битола и заминал за Константинопол.

    Објектот каде во минатото беше Народниот театар, подоцна урнат и на негово место се изгради Центарот за култура

    Стерјовски пишува дека останал запаметен како еден од најнапредните и најправедните валии. Презел големи градежни зафати  за поздрава и поубава Битола. Поставувал канализација, го уредил коритото на реката Драгор,  ги калдармисувал улиците, преку ноќ ги збришал муслиманските гробишта во центарот на Битола и на нивно место подигнал модерни објекти, меѓу кои и оној каде подоцна ќе биде сместен Народниот театар. Почнал да го гради и Офицерскиот дом, архитекстонскиот бисер на Широк Сокак, палата за свечени приеми, забави и одмор, а објектот бил дограден подоцна по Првата светска војна.

    „Иако денес  неговото име стои  на една помала битолска улица , споменот за него е многу позитивен  и тој е еден од ретките  османлиски службеници за кои се говори со суперлативи“, запишал хроничарот Стерјовски.

    Ж. ЗДРАВКОВСКА

    ЧИТАЊЕТО Е БЕСПЛАТНО.

    АМА НОВИНАРСТВОТО НЕ Е.

    Поддржете го слободното, независно, професионално новинарство. Новинарство со интегритет.

    Симнете ја мобилната апликација

    ©SDK.MK Крадењето авторски текстови е казниво со закон. Преземањето на авторски содржини (текстови) од оваа страница е дозволено само делумно и со ставање хиперлинк до содржината што се цитира