Првиот современ пловен објект во Охрид, бродот „Галеб“, беше донесен на почетокот на 1960-те години, а за да го превезат до Охридското Езеро тогашната републичка власт изгради нова делница од патот Битола-Охрид, бидејќи двата тунела кај Буково биле прениски за да помине камионот што го носеше бродот.

Во Капетанијата во Охрид нема податоци за тоа како е носен бродот „Галеб“. Но Здравко Тупаре, човек од старо охридско семејство, носител на значајни стопански функции во градот и еден од раководителите на веслачкиот клуб „Југ“ од Охрид, се сеќава на тој настан за кој има малку документи.

Бродот го носеле со специјален камион, но кога стигнале кај Буково не можел да ги мине тунелите (Архивска фотографија)

„Мислам дека ‘Галеб’ го донесоа некаде во 1961 година.Тоа беше настан што го крена на нозе целиот град. Сите слушнавме дека ќе биде донесен современ брод, дотогаш невиден во водите на Охридското Езеро. Според моите сознанија, овој пловен објект беше изграден во едно познато унгарско бродоградилиште, а најголем проблем беше како цел брод да се донесе во Охрид, да не се расклопува во делови. Ова го напопенувам бидејќи најголемиот охридски брод ‘Скопје’, а потоа познат под името ‘Македонија’, беше носен во делови од бродоградилиштето во Смедерево до Охрид“, раскажува Здравко Тупаре.

Пренесувањето на „Галеб“ од Битола до Охрид била вистинска одисеја поради двата тунела на превојот Буково.

Охриѓани кога чуле дека камионот со бродот ги минал препреките излегле на улиците за да го видат (Архивска фотографија)

„Знам дека бродот беше донесен најпрво во Белград од Унгарија, а оттаму го превезуваа со специјален камион во Македонија, во Охрид. Возењето на бродот по патиштата траел со денови, но најголем проблем се јавил кај превојот Буково каде има два тунели. Кога камионот таму стигнал возачот и организаторот на превозот на ‘Галеб’ виделе дека тунелите се прениски за да се помине низ нив. Немале многу избор. Пловниот објект го донеле на петнесетина километри од Охрид, а минале денови на пат и стотици километри по патиштата. Решиле да преземат поголем зафат. Со помош на раководители од тогашната републичка власт била изградена нова делница на патот. Своевиден бај-пас бил направен на стариот пат Битола-Охрид. Изградена била нова делница во подножјето на тунелите. На тој начин камионот на кој бил натоварен бродот поминал по новоизградената делница, избегнувајќи ги тунелите. За овој зафат со години се зборуваше во Охрид, бидејќи беше смел, а требаше и добра организација за да се изврши квалитетно и брзо“, вели Тупаре.

„Беше спуштен со специјално изградени дрвени шини, низ кои бродот едноставно се лизна во езерото. Оттогаш иако поминаа децении ‘Галеб’ плови и сѐ уште е еден од најубавите пловила во Охрид“, вели Здравко Тупаре, хроничар на Охрид (Архивска фотографија)

Кога охриѓани разбрале дека камионот со „Галеб“ ги поминал тунелите и дека се приближува кон градот, улиците биле исполнети со луѓе да го видат новиот, најсовремен брод.

„Мислам дека бродот го однесоа кај Горица. Таму имаше и хангар. Беше спуштен со специјално изградени дрвени шини, низ кои бродот едноставно се лизна во езерото. Оттогаш, иако поминаа децении, „Галеб“ плови и сѐ уште е еден од најубавите пловила во Охрид”, вели Здравко Тупаре.

Здравко Тупаре (лево), хроничар на Охрид, го памети пренесувањето на „Галеб“ (Фото: СДК.МК)

„Галеб“ во екс Југославија најпрво беше во сопственост на тогашното комунално претпријатие, а по осамостојувањето на Македонија премина во приватни раце, при што беа извршени бројни измени на моторот, надградбата на коритото. Со него управуваа најпознати охридски капетани кои се школуваа на познати поморски школи.

Тој и денес плови, а најчесто од Охрид до Свети Наум.

Д. ЧУБРИЌ