Деведесет и четири дела од вредната уметничка колекција на Музејот на современата уметност (МСУ) Скопје, за првпат ќе бидат претставени на 20 април во престижниот простор Кунстхале Виена( Kunsthalle Wien Museumsquartier) кој е дел од Музејскиот кварт, еден од најголемите европски културни центри. Насловот на изложбата е „Ниедно чувство не е конечно. Колекција од солидарноста за Скопје“(No Feeling is Final. The Skopje Solidarity Collection).
Ова големо претставување е резултат на соработката помеѓу двете уметнички институции МСУ – Скопје и Кунстхале Виена. Куратори на изложбата се уметничките директори на Кунстхале Виена, кураторскиот колектив на Ивет Ќурлин, Наташа Илиќ и Сабина Саболовиќ. Од МСУ велат дека кураторките поканија 4 меѓународни современи уметници и едно уметничко дуо, кои добија задача да направат своја селекција од вредната колекција на МСУ и осмислија поставка со која ќе воспостават дијалог помеѓу делата на тие уметници и нивната авторска работа. Идејата е да се види како денес уметниците ја доживуваат оваа збирка, настаната преку светската солидарност.
„Колекцијата на МСУ е како временска капсула во која е сочувана меѓународна уметност од најславните денови на модернизмот. Поканивме 6 уметници, Брук Ендру (Мелбурн), Јане Чаловски и Христина Иваноска (Скопје), Синиша Илиќ (Белград), Иман Иса (Берлин) и Ѓулсун Карамустафа (Истанбул). Секој од нив избра дела од колекцијата на МСУ и ги охрабривме да изложат свои дела, правејќи интимна врска помеѓу делата на големите уметници и нивната уметност. Она што е заедничко за овие уметници е нивниот посебен пристап кон препрочитување и преработка на историите на уметноста и општеството. Покрај нив ја поканивме и фотографката Елфи Семотан (Виена), која е позната по раскажување приказни преку фотографии. Таа направи фотографии од градскиот пејзаж на Скопје и МСУ. Дополнително, од писателката Барби Марковиќ (Виена), позната по остриот спој на фикцијата и социјалната реалност, побаравме да напише патопис за нејзиното искуство од соочувањето со сложените и слоевити истории на Скопје“, објаснува кураторскиот тим.
Од вкупната уметничка колекција на МСУ, која брои над 5.500 дела, во Виена ќе бидат изложени 94 дела и околу 50 дела од современите уметници, вклучени во овој проект.
Од колекцијата на МСУ, за Виена патуваат дела од Пабло Пикасо, Дејвид Хокни, Петар Лубарда, Никола Мартиноски, Димитар Аврамовски Пандилов, Виктор Вазарели, Јаспер Џонс, Алекс Кац, Алберто Бури, Душан Перчинков, Анета Светиева, Александар Калдер, Глигор Стефанов, Пјер Алешински, Кристо и Жан-Клод, Томо Владимирски, Ото Лого, Димо Тодоровски, Владимир Величковиќ, Шеила Хикс, Јон Григореску, Олга Јевриќ, Енрико Бај, Олга Печенко-Срженичка, Богоја Поповски, Мерет Опенхајм, Гетулио Алвиани, Ана-Ева Бергман, Роберто Мата, Золтан Кемени и многу други.
„Соработката на МСУ со Кунстхале Виена е досега најкомплексниот проект за нашиот музеј. Ова претставување, не е само проект на МСУ, туку настан од национален интерес за нашата земја. Не само поради тоа што ќе бидат изложени голем број дела од нашата колекција, туку и заради фактот што делата ќе можат да се погледнат во еден посетен простор, каков што е Кунстхале, во центарот на музејскиот кварт во туристичка Виена. Оваа сложена операција нè охрабрува да планираме уште поамбициозни проекти и соработка со други партнерски институции низ Европа. Нè радува што изложбата во Виена, уште неотворена, веќе буди толку голем интерес, што можеби веќе следната година ќе гостува и во Прага“, вели директорката на МСУ Мира Гаќина.
Концептот и насловот на изложбата, кураторките тесно го поврзуваат со тоа како се градеше уметничката колекција на МСУ. По катастрофалниот земјотрес во 1963 во Скопје, покрај големата материјална штета и многуте човечки жртви, Обединетите нации и Меѓународната асоцијација на уметници, сметаа дека и културата е клучна алка во подигнувањето на духот на скопјани. Затоа, иницираа повик до светски познатите уметници да донираат дела. Бројните донации на уметнички дела направија МСУ да стане симбол на солидарноста, која денес е трајна вредност во колективната меморија на македонската јавност.
„За наслов на изложбата, земавме стих од австрискиот поет Рајнер Марија Рилке: ‘Ниту едно чувство не е конечно’, кој ја нагласува динамиката на емоциите и нивната врска со времето и контекстот и влева надеж дека поимот ‘солидарност’ може да се обнови и зајакне, дури и по подолго време. Насловот предизвикува и чувство на амбивалентност и неизвесност, како и прашање што значи солидарност во нашиот современ свет“, вели кураторскиот тим.
Дел од изложбата ќе содржи и документарна секција за Скопје, трансформацијата на градот и приказната за МСУ и неговата колекција, документи и макетата на Кензо Танге, позајмени од архивите на Музејот на град Скопје и архивата на МСУ. Тоа значи дека во една од европските метрополи и најпознати уметнички центри ќе бидат афирмирани и драгоцената збирка на МСУ и градот Скопје. На изложбата ќе бидат претставени и 5 архитектонски макети на постземјотресно Скопје, дел од збирката на Јован Ивановски, Ана Ивановска-Дескова и Владимир Десков.
Изложбата во Кунстхале Виена ќе биде отворена до 28 јануари 2024.
Б. НЕСТОРОСКА
