Американскиот претседател Доналд Трамп вчера му рече на претседателот Володимир Зеленски дека САД ќе помогнат во гарантирањето на безбедноста на Украина во секој договор за ставање крај на војната на Русија таму, иако обемот на каква било помош не беше веднаш јасен. Трамп го даде ветувањето за време на вонредниот самит во Белата куќа, каде што беше домаќин на Зеленски и група европски сојузници по неговиот состанок на 15 август во Алјаска со рускиот претседател Владимир Путин.
„Кога станува збор за безбедноста, ќе има многу помош“, изјави Трамп, додавајќи дека европските земји ќе бидат вклучени. „Тие се прва линија на одбрана затоа што се таму, но ние ќе им помогнеме“.
Зеленски го поздрави ветувањето како „голем чекор напред“, додавајќи дека гаранциите ќе бидат „формализирани на хартија во текот на следната недела до 10 дена“ и велејќи дека Украина понудила да купи американско оружје во вредност од околу 90 милијарди долари.
Тонот на вчерашната средба беше многу потопол од катастрофалниот состанок во Овалната соба во февруари на кој Трамп и потпретседателот Џ. Д. Венс јавно го критикуваа украинскиот лидер. Но, мировниот договор сè уште изгледаше далечен.
Непосредно пред почетокот на разговорите, руското Министерство за надворешни работи ја отфрли можноста за распоредување трупи од земјите на НАТО за да се помогне во обезбедувањето мировен договор, додавајќи компликации на понудата на Трамп. И Трамп и Зеленски изјавија дека се надеваат дека состанокот во Белата куќа на крајот ќе доведе до тристрани разговори со Путин, чии сили полека напредуваат во источна Украина.
Во објава на социјалните мрежи доцна вчера, Трамп рече дека го повикал рускиот лидер и почнал да организира состанок меѓу Путин и Зеленски, по што ќе следи трилатерален самит меѓу тројцата претседатели. Трамп им кажа на европските лидери дека Путин го предложил тој редослед на средби, според извор во европската делегација.
Иако Кремљ јавно не ја објави својата согласност, висок функционер на американската администрација рече дека состанокот Путин-Зеленски би можел да се одржи во Унгарија. Двајцата ќе се сретнат во следните две недели, според германскиот канцелар Фридрих Мерц.
Последните директни разговори меѓу Русија и Украина се одржаа во Турција во јуни. Путин ја одби јавната покана на Зеленски да се сретне со него лице в лице таму и наместо тоа испрати делегација на ниско ниво. Помошникот на Кремљ, Јуриј Ушаков, во аудиопорака на Телеграм вчера изјави дека Трамп и Путин разговарале за „можноста за подигнување на нивото на претставници од украинската и руската страна… кои учествуваат во споменатите директни преговори“.
Во меѓувреме, европските лидери – кои побрзаа во Вашингтон да го поддржат Зеленски – го повикаа Трамп да инсистира Путин да се согласи на прекин на огнот во 3,5-годишната војна пред да можат да напредуваат какви било разговори. Трамп претходно го поддржа тој предлог, но го смени курсот по средбата со Путин на 15 август, наместо тоа усвојувајќи го ставот на Москва дека секој мировен договор треба да се сеопфатен.
Трамп им рече на новинарите во Овалната соба дека му се допаѓа концептот на прекин на огнот, но дека двете страни би можеле да работат на мировен договор додека продолжуваат борбите.
„Сакам да можат да престанат, би сакал да престанат“, рече тој. „Но, стратешки тоа би можело да биде неповолно за едната или другата страна.“
Само неколку часа по завршувањето на мировните преговори во Вашингтон, Русија започна серија напади врз градови низ цела Украина. Руски напади беа пријавени во украинскиот регион Полтава, при што беше прекината струјата во домаќинствата и беа оштетени административните згради на локалната енергетска инфраструктура, изјави регионалниот гувернер.
Мерц и францускиот претседател Емануел Макрон изразија поддршка за прекин на огнот како предуслов за какви било директни разговори со Русија. Макрон, исто така, рече дека европските лидери на крајот ќе треба да бидат вклучени во какви било мировни разговори.
„Кога зборуваме за безбедносни гаранции, зборуваме за целата безбедност на европскиот континент“, му рече тој на Трамп.
Трамп и Зеленски разговараа насамо пред да се приклучат на контингентот европски лидери, меѓу кои и шефовите на Велика Британија, Германија, Франција, Италија, Финска, Европската Унија и НАТО, за повеќе од два часа мултилатерални разговори.