Претседателката на Европската комисија (ЕК) Урсула фон дер Лајен денеска дојде во Бугарија за отворањето врска за природен гас меѓу земјата и Грција, нагласувајќи ја решеноста на ЕУ да престане да се потпира на рускиот увоз на енергија. Говорејќи на церемонијата во Софија, Фон дер Лајен го поздрави гасоводот како важен придонес за ограничување на можностите Русија да ги користи своите резерви на гас и нафта за уцена или казнување на ЕУ.
„Овој гасовод ја менува енергетската безбедносна ситуација за Европа. Овој проект значи слобода“, рече Фон дер Лајен пред публиката во која беа шефови на држави и влади од регионот. Европската комисија даде речиси 250 милиони евра за финансирање на проектот, рече фон дер Лајен.
Важноста на интерконекторот Грција-Бугарија на гасоводот, кој беше завршен во јули, значително се зголеми откако Москва одлучи да ги претвори своите испораки на природен гас во политичко оружје. Вториот европски гасовод денеска започна со работа, при што горивото почна да тече низ новиот Балтички цевковод, кој беше изграден да носи гас од наоѓалиштата на Норвешкото Северно Море, преку Данска и преку балтичкото морско дно до компресорска станица во северозападна Полска. Целиот капацитет се очекува да биде достигнат следната година. Полските, данските и норвешките власти го отворија гасоводот во вторникот во северна Полска, нагласувајќи ја неговата улога за независноста на регионот од рускиот природен гас.
Русија прекина дел од своите испораки на гас за Европа за да го покаже своето противење на санкциите што ЕУ ги воведе поради војната во Украина. Невообичаените истекувања оваа недела на двата гасоводи Северен тек што носат руски гас до Германија ја зголемија загриженоста за заштита на енергетските резерви на Европа.
Кон крајот на април, Русија го прекина снабдувањето со гас за Бугарија и Полска, откако тие го одбија барањето на Москва да ги платат испораките во руски рубљи. Односите меѓу сојузниците од поранешниот советски блок се влошија во последните месеци поради војната во Украина. Минатиот месец Бугарија нареди протерување на 70 руски дипломати, што предизвика лут одговор од Москва.
„Луѓето во Бугарија и низ Европа ги чувствуваат последиците од руската војна. Но, благодарение на ваквите проекти, Европа ќе има доволно гас за зимата“, рече фон дер Лајен. „Европа има сè што и е потребно за да се ослободи од нашата зависност од Русија. Тоа е прашање на политичка волја“.
182-километарскиот канал води од североисточниот грчки град Комотини, каде што се поврзува со Трансјадранскиот гасовод, до Стара Загора во централна Бугарија. Плановите предвидуваат почетен капацитет од 3 милијарди кубни метри гас годишно и изгледи за идно проширување до 5 милијарди кубни метри. Бугарската извршна директорка на проектот, Теодора Георгиева, рече дека гасоводот ќе помогне во снабдувањето на другите земји во југоисточна Европа.
„Имаме можност да испорачаме гас на Западен Балкан, да обезбедиме испораки на Молдавија и Украина“, рече Георгиева.
Планиран во наврати од раните 2000-ти, Балтичкиот цевковод доби зелено светло во 2016 под актуелната десничарска влада на Полска, која сака да ја направи земјата целосно независна од руските енергетски извори. Целата офшор рута е долга приближно 275 километри. Проширувањето во Данска се состои од цевковод од приближно 210 километри, нова компресорска станица и проширување на терминал за прием. Проектот доби финансиска поддршка од Европската Унија.
