Поминаа повеќе од две недели, а сѐ уште нема никакви официјални информации кој и зошто ги фрлил мртовечките сандаци на депониите во Гостиварско. Фотографии на кои се гледаат фрлени дрвени метовечки сандаци во кои има и отворени метални сандаци, силно ја вознемирија јавноста бидејќи се јави стравување дека во нив биле транспортирани починати од ковид-19. Вакви сандаци имаше оставено во близина на градските гробишта во Гостивар и на депонијата Русино. За овој случај официјалните институции молчат или пак велат дека тие не се надлежни да откриваат кој ги отварал металните сандаци и ги фрлил на депониите, а со тоа потенцијално го загрозил здравјето на населението, додека од МВР велат дека уште работат на случајот.
„Ние не сме надлежни за таа работа да бараме и утврдуваме кој ги отварал металните сандаци и кој ги фрлил на гостиварските депонии. Всушност, како служба немаме такви ингеренции. Тоа треба да го направат другите служби, полицијата, обвинителството, а не санитарниот инспекторат. Затоа и не излеговме на терен“, ни рече д-р Ирина Сотирова-Бухова од Државниот здравствен и санитарен инспекторат (ДЗСИ).
Со сличен став се и од Центарот за јавно здравје од Гостивар.
„Да се направи увид на сандаци, тоа не е наша обврска. Наша обврска е да ги следиме симптоматските пациени и изолацијата и затоа сме излегле на терен. Освен ова, нас како Центар за јавно здравје никој официјално нѐ не известил за тоа и не побарал од нас да одиме да видиме каде се наоѓаат тие сандаци. Сметам дека тоа е работа на полицијата и таа требало официјално да нè извести ако евентуално има потреба. Увид и проценка каков е ковчегот не е во нашите ингеренции“, вели д-р Благородна Мишковска-Војновска, епидемиолог во Центарот за јавно здравје во Гостивар.
Официјални информации сѐ уште нема ниту од СВР Тетово. Од таму велат дека има извесни сознанија и дека уште се работи на случајот. Од извори од гостиварската полиција неофицијално дознаваме дека има сознанија според кои оставените метални мртовечки сандаци не потекнувале од починати од ковид-19 во Македонија, туку дека во нив биле лица починати лица во странство кои на овој начин, во метални сандаци кои потоа се ставени во дрвени сандаци, се транспортираат во државата за погреб и дека станува збор за лица кои починале од други причини, а не од ковид-19.
Освен ова, останува дилемата дали семејствата имаат право да го отвараат металниот сандак во кој е транспортиран починатиот од странство без разлика што не е починат од ковид-19. Ваква работа не предвидел ниту законодавецот.
Во Правилникот за условите и начинот на закопување, ископување и пренос на телото на умрено лице од февруари 2008, кој е донесен врз основа на Законот за заштита на населението од заразни болести, во член 8 стои само дека преносот на телото на умрено лице кое починало од заразна болест „се врши само во затворен и залемен метален сандак кој се става во дрвен сандак со претходно завиткување на телото во платно натопено со соодветен раствор на дезинфекционо средство, а празнината на металниот сандак се исполнува со дрвени струготини“, но не пишува ништо за транспортот на лица од странство починати од друга причина и дали, во тој случај, металниот сандак може да се отвори за лицето да се погреба на традиционален начин.
З. АНДОНОВ
